صد و دومین نشست شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان آذربایجان‌شرقی با حضور سید شمس‌الدین حسینی؛ رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، غلامرضا نوري قزلجه؛ نائب رئیس کمیسیون، محمد رشيدي؛ سخنگوی کمیسیون و عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، محسن زنگنه؛ سخنگو، مهدي طغياني و الياس نادران؛ اعضای کمیسیون، حجت نجفي‌زاده و غلامرضا رشادي؛ دبیران کمیسیون، مالک رحمتی؛ استاندار آذربایجان‌شرقی، صمد حسن‌زاده؛ رئیس اتاق ایران، یونس ژائله؛ رئیس اتاق تبریز، سردار عباسقلی‌زاده؛ فرمانده سپاه عاشورا، هیئت نمایندگان اتاق تبریز و جمعی از فعالان اقتصادی استان، در اتاق بازرگانی تبریز برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی تبریز، یونس ژائله؛ رئیس اتاق بازرگانی تبریز در ابتدای این نشست با اشاره به شعار سال "جهش تولید با مشارکت مردم" گفت: سال‌هاست که مقام معظم رهبری شعار سال را بر مبنای رشد تولید و تقویت بخش خصوصی مطرح می‌کنند و همین امر نشانگر اهمیت بهره‌گیری از ظرفیت و توان بخش خصوصی در راستای توسعه اقتصاد است.
وی با بیان این مطلب گفت: متأسفانه میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی سال‌ها روند کاهشی داشته است که عدم اتصال به منابع بانکی دنیا به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه و عدم پیوستن به پیمان FATF از جمله عوامل مؤثر در این امر است.
ژائله از تدوین برنامه‌ای در راستای توسعه اقتصادی استان خبر داد و ابراز امیدواری کرد: با اجرایی شدن مگا‌پروژه‌ها، شاهد توسعه روزافزون در استان باشیم.
عدم همکاری بانک‌های خصوصی در اعطای تسهیلات به بخش تولید
رئیس اتاق تبریز با انتقاد از عدم همکاری بانک‌های خصوصی در اعطای تسهیلات به بخش تولید افزود: ۹۵ درصد اقتصاد استان آذربايجان‌شرقی در دست بخش خصوصی است، با این حال بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به اعطای تسهیلات به این بخش ندارند. وی با بیان این مطلب خواستار اصلاح ساختار بانکی شد.
لزوم اصلاح قوانین و سیاست‌های ارزی کشور
ژائله در ادامه بر لزوم اصلاح قوانین و سیاست‌های ارزی کشور تأکید و اذعان کرد: در این زمینه لازم است قوانین مربوط به ورود ارز به کشور مورد تجدید نظر قرار گرفته و مشمول قانون قاچاق نشود.
وی یکی دیگر از مشکلات استان را کمبود زیرساخت‌های آب، برق و گاز عنوان کرد و افزود: بدون فراهم‌سازی این زیرساخت‌ها توسعه بخش تولید غیر ممکن است.
رئیس اتاق تبریز با تأکید بر اهمیت خصوصی‌سازی در کشور گفت: اصل خصوصی‌سازی بر این امر متکی است که مجموعه‌ای که متعلق به ملت ایران است ولی کارایی ندارد باید به بخش خصوصی دارای اهلیت واگذار شود و این روند، نیازمند سیستم ارزشیابی است. اجرای سیاست‌های مرتبط با اصل 44 قانون اساسی بدون رعایت نظام ارزشیابی و اهلیت ممکن نیست.
ژائله ضمن ابراز نگرانی از خروج ثروت و خروج کارآفرینان از کشور، خواستار اصلاح وضع موجود شد.
وی قوانین مالیاتی سختگیرانه را یکی دیگر از مشکلات فعالان اقتصادی دانست و تصریح کرد: بخش خصوصی قادر به تاب‌آوری زیر فشار قوانین مالیاتی کشور نیست.
اقتصاد مسئله اول کشور است
مالک رحمتی؛ استاندار آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه آذربایجان‌شرقی و تبریز همواره در حوزه تولید و تجارت، جزو اولین‌ها بوده است، گفت: اولین اتاق تجارت کشور در تبریز راه‌اندازی شده است و طی سالیان متمادی فعالان اقتصادی با عشقی که به ملت و مردم و ارادتی که به این خاک داشته‌اند، فعالیت کرده‌اند.
وی با اشاره به وجود مشکلات متعدد در حوزه اقتصادی کشور گفت: بخشی از این مشکلات استانی است که به دست مدیران استانی قابل حل است، اما یکسری از مشکلات ملی هستند و باید در سطح کلان طرح و بررسی شوند و در صورت لزوم با ایجاد و اصلاح قوانین حل شوند.
رحمتی اظهار کرد: اقتصاد، مسئله اول مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی، رئیس‌جمهور، مردم و فعالان اقتصادی است، حال این سوال مطرح می‌شود که آیا آرایش مدیران چه در نظام تقنینی و چه در نظام مدیریتی، متناسب با شرایط اقتصادی کشور هست یا نه؟
وی با اشاره به نگارش سند تدوین برنامه‌های راهبردی و عملیاتی جهش تولید، در استانداری آذربایجان‌شرقی با مشورت اتاق بازرگانی تبریز گفت: به‌همین منظور شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان به‌عنوان قرارگاه جهش تولید استان در نظر گرفته شده است.
استاندار آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه اتاق بازرگانی تبریز، یکی از اتاق‌های فعال و پیشرو در کشور محسوب می‌شود، از تشکیل کارگروه تخصصی جهش تولید در این پارلمان با مشارکت استانداری ابراز خرسندی کرد.
عدم تفویض اختیارات به مدیران استانی برای تصمیم‌گیری
وی تمرکز نظام اداری کشور را در تهران، مشکل اساسی کشور دانست و خواستار تفویض اختیارات مناسب به استان‌ها شد.
رحمتی تأکید کرد: تا زمانی که مدیران استانی قادر به تصمیم‌گیری نباشند، ما نمی‌توانیم شاهد جهش تولید در کشور باشیم.
استاندار آذربایجان‌شرقی تصریح کرد: در حال حاضر بخش خصوصی امور را به خوبی مدیریت می‌کند و ما می‌توانیم با بهبود فرایندها، سرعت حرکت بخش خصوصی را افزایش دهیم.
ضرورت توجه به جایگاه استان‌ها در بحث توسعه
استاندار آذربایجان‌شرقی بر لزوم برنامه‌ریزی به‌صورت استانی برای نیل به توسعه تأکید کرد و افزود: نمی‌توان همه استان‌های کشور را با یک چشم دید و اگر به دنبال توسعه اقتصادی هستیم، باید با توجه به ظرفیت‌های هر استان برنامه‌ریزی صورت بگیرد.
رحمتی اذعان کرد: آذربایجان‌شرقی می‌تواند در صادرات غیر نفتی غوغا کرده و در بحث ارزآوری مؤثر واقع شود.
وی با بیان اینکه استان آذربایجان‌شرقی دارای ۸ میلیارد تن ذخایر قطعی معدنی است، گفت: اما باید دید تاکنون چقدر در رابطه با این پتانسیل طبیعی به‌منظور رشد و توسعه اقتصادی استان برنامه‌ریزی و تا چه میزان در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای روی این قضیه تمرکز شده است.
رحمتی بر لزوم تهیه اطلس سرمایه‌گذاری در توسعه کشور تأکید کرد.
عدم همکاری بانک‌های خصوصی استان در اعطای تسهیلات به بخش خصوصی
استاندار آذربایجان‌شرقی با اشاره به اینکه میزان سپرده بانکی در استان ۲۱۵ همت است، گفت: ۱۶۳ همت از این میزان در اختیار بانک‌های دولتی و ۵۱ همت در دست بانک‌های خصوصی است، همچنین درصد منابع بانکی استان نسبت به مصارف در کل 79 درصد است، اما میزان اعطای تسهیلات توسط بانک‌های خصوصی به واحدهای تولیدی در استان تنها ۹ درصد است.
وی تصریح کرد: من از همین جا اعلام می‌کنم در صورتی که بانک‌های خصوصی بر تداوم این روند تأکید داشته باشند، در جلسات بعدی اسامی بانک‌هایی که از سرمایه‌های مردم با بهره می‌گیرند اما هیچ‌گونه تسهیلاتی به تولید‌کنندگان ارائه نمی‌دهند را اعلام خواهم کرد.
رحمتی در ادامه با اشاره به مشکلات ترخیص کشنده‌ها و ماشین‌آلات بزرگ از گمرک خواستار صدور گواهی موقت برای ترخیص آن‌ها شد و گفت: می‌توان این ماشین‌آلات را در داخل مناطق آزاد ارس دپو و پس از طی مراحل قانونی شد.
حل برخی مسائل برای واحدهای تبدیل تولیدی تبدیل به رؤیا شده است
صمد حسن‌زاده؛ رئیس اتاق بازرگانی ایران بر لزوم اهمیت ساماندهی مسائل اقتصادی در برنامه‌های اساسی کشور تأکید کرد .
وی با اشاره به شعار سال گفت: این شعار مسئولیت و تکلیف بزرگی برای بخش خصوصی و بخش دولتی است و ما همگی باید در کنار هم تلاش کنیم تا مشکلات موجود رفع شود، گرچه حل برخی مسائل برای واحدهای تبدیل تولیدی تبدیل به رؤیا شده است.
رئیس اتاق ایران از تدوین بسته کارشناسی‌شده برای رفع مسائل ارزی و پولی و ارائه آن به رئیس‌جمهور توسط اتاق بازرگانی ایران خبر داد و گفت :در این بسته راهکارهای پیشنهادی بخش خصوصی به‌صورت مفصل اعلام شده است.
حسن‌زاده بر لزوم تأمین نقدینگی برای فعالیت واحدهای تولیدی تأکید کرد و گفت: مدیران بانک‌ها دلیل کاهش اعطای تسهیلات به واحدهای تولیدی را الزام دولت به اعطای وام‌های تکلیفی از جمله وام مسکن، ازدواج، فرزندآوری و... اعلام می‌کنند.
وی با اشاره به افزایش نرخ بهره‌های بانکی که به منظور کنترل نقدینگی انجام شده بود، گفت: با این نرخ هیچ‌گونه ظرفیت و امکانی برای توسعه وجود ندارد.
رئیس اتاق ایران با بیان اینکه تمام استان‌ها دارای ظرفیت‌های خاصی برای فعالیت‌های تولیدی هستند، اذعان کرد: آذربایجان‌شرقی موقعیت جغرافیایی ویژه‌‌ای نسبت به سایر استان‌ها دارد و در صورت توجه و حمایت می‌تواند نقش قابل توجهی در توسعه و رشد اقتصادی کشور ایفا کند.
وی با اشاره به برگزاری نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ گفت: در این نمایشگاه بیش از ۴۲ کشور در قالب هیئت‌های تجاری حضور داشتند و پس از بازدید از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی کشور، قراردادهای مهمی بسته شد که عملی شدن آن نیازمند حمایت مسئولین است.
سیاست ارزی فعلی محکوم به شکست است
سید شمس‌الدین حسینی؛ رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی با اشاره به کاهش میزان سرمایه‌گذاری طی سال‌های اخیر در کشور گفت: طی دو سال اخیر تنها ۴ درصد در زمینه سرمایه‌گذاری افزایش داشته‌ایم.
وی با اشاره به وجود برخی مشکلات در حوزه ارز در کشور گفت: برخی افراد سیاست‌های کشوری را باعث ایجاد ناترازی ارزی می‌دانند و برخی دیگر ناترازی ارزی را دلیل تصمیم‌گیری‌های دولت عنوان می‌کنند، با این حال آنچه مهم است، تدوین ساز و کار مشخصی برای مدیریت ارز در کشور است، چرا که سیاست ارزی فعلی محکوم به شکست است.
حسینی ادامه داد: در رابطه با سیاست‌های ارزی حتی بین فعالان اقتصادی نیز اجماعی وجود ندارد.
وی تسهیل در صدور مجوز کسب و کار و تأمین مالی واحدهای تولیدی را یک ضرورت دانست و اظهار کرد: ما شاهد رکود تورمی یا تورم رکودی هستیم، مدیریت نقدینگی و تأمین مالی، با این ساختار امکان‌پذیر نیست، چرا که تأمین مالی در کشور متولی ندارد.
نظام ارزی کشور صادرکننده را تنبیه و واردکننده را تشویق می‌کند
محسن زنگنه؛ سخنگوی کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی با اشاره به فراز و فرودهای طرح بحث ارز ترجیحی گفت: چند نرخی شدن ارز باعث بروز مشکلات متعددی شده است و تنها راه خروج از این شرایط تک‌نرخی شدن ارز است.
وی از دولت خواست تا سیاست‌ها و برنامه‌های ارزی خود را به‌صورت کامل مشخص کند، چراکه در غیر این صورت مجلس در قالب لایحه‌ای برنامه ارزی خود را تدوین خواهد کرد.
زنگنه تصریح کرد: نظام ارزی کشور صادرکننده را تنبیه و واردکننده را تشویق می‌کند و راه‌حل اصلی حل مشکلات موجود، کوتاه شدن دست دولت از اقتصاد است.
ناترازی ارزی؛ مشکل بزرگ اقتصاد ایران
نوید امجد؛ عضو هیئت نمایندگان اتاق تبریز در این نشست ضمن تشریح مشکلات فعالان اقتصادی گفت: بخش اعظمی از این مشکلات ناشی از ناترازی ارزی در کشور است و برای حل این مشکل باید درآمدهای ارزی با نیازهای ارزی همخوانی داشته باشد.
امجد با بیان اینکه تاکنون سیاست‌های ارزی موجود نتوانسته‌اند پاسخگوی رفع دغدغه‌های بخش خصوصی باشند، خواستار تغییر در سیاست‌ها و مدیریت ارزی در کشور شد.
رئیس کمیسیون کارآفرینی، اقتصاد دانش‌بنیان و بهبود فضای کسب و کار با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد صادرات کشور و ارز حاصل از صادرات را لیست مواد خام و نیمه خام تشکیل می‌دهد، از تشتت در احصای کالاها و مراجع تصویب لیست کالاها ابراز ناخرسندی کرد.
تحقق شعار سال، نیازمند حمایت دولت از بخش خصوصی است
سردار عباس قلی‌زاده؛ فرمانده سپاه عاشورا با بیان اینکه مقام معظم رهبری 16 سال است، شعارهای سال را در حوزه اقتصاد مطرح می‌کنند، گفت: تحقق این شعارها نیازمند حمایت مستمر دولت بوده و باید همپوشانی لازم جهت تسهیل‌گری برای فعالان اقتصادی صورت گرفته و همچنین هماهنگی‌های لازم جهت تأمین ارز مورد نیاز فعالان اقتصادی انجام شود.
وی تعدد سامانه‌ها، بروکراسی‌های اداری، صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه، نارسایی در اعطای تسهیلات، تأخیر در پاسخ استعلامات و تائید در سامانه‌ها را از جمله مشکلات موجود عنوان کرد و خواستار رفع آن‌ها شد.
نوری قزلجه؛ نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برای نخستین بار پایه‌های دموکراسی در شهر تبریز بنا شده و اولین اتاق تجارت ایران در این شهر افتتاح شده است، گفت: آذربایجان‌شرقی کمترین میزان اخذ اعتبارات دولتی را دارد و در عین حال بیشترین بارِ فعالیت تولیدی را بر عهده دارد.
حاتمی؛ نماینده کلیبر گفت: خواستار تدوین سیاست ارزی مناسب در راستای حمایت از فعالان اقتصادی و بخش خصوصی شد.
گفتنی است در ادامه این دیدار فعالان اقتصادی به بیان مشکلات خود پرداختند.